Ψαλτική Τέχνη – Μελοποιοί, Διδάσκαλοι, Ψάλτες

Η Ψαλτική Τέχνη, χίλια χρόνια τώρα, αποτελεί αναπόστατο τμήμα της ζωής των αγιορειτικών καλογήρων. Ο Αθωνας μπορεί να “καυχάται”, ότι είναι από τα μοναδικά μέρη στον κόσμο, στον οποίο ποτέ, από την ίδρυσή του, δεν έπαψε να καλλιεργείται η ιερή αυτή Τέχνη και να μεταλαμπαδεύεται από γενιά σε γενιά.

Στην ιερά και περιφανή βασιλική μονή του Βατοπαιδίου, οι πατέρες από πολύ νωρίς κατάλαβαν ότι μέσω αυτής της καλά οργανωμένης θαυμαστής Ελληνικής Ψαλτικής Τέχνης, τελεσιουργείται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο η αναφορά του ανθρώπου προς τον Θεό, η ικεσία του αγιορείτη προς την Βασίλισσα των Ουρανών.

Με αυτούς τους λογισμούς να τους κανοναρχούν την ευθύνη απέναντι σε ολόκληρη την Εκκλησία, ασχολήθηκαν με όλες τις πτυχές της εκκλησιαστικής μουσικής. Διακρίθηκαν ως μελοποιοί, ως μουσικοδιδάσκαλοι, ως ψάλτες, ως βιβλιογράφοι, ως εξηγητές. Με την ευαισθησία και την φροντίδα που τούς διακατείχαν, ώστε η μουσική να έχει τον πρέποντα χαρακτήρα στην ορθόδοξη λατρεία, δημιούργησαν μία έντονη μουσική παράδοση, η οποία ξεπροβάλλει μέσα από τα χειρόγραφα, με τίτλους όπως: ” Βατοπαιδινόν. Θεός Κύριος”, ” έτερον Βατοπαιδινόν. τρίτος  Διά μέσου αυλής”, “Κεκραγάρια σύντομα αγιονορείτικα Βατοπαιδινά”, “ως ψάλλεται εν τη ιερά μονή του Βατοπαιδίου”.

Στην παρούσα σύντομη μελέτη, παρουσιάζονται μερικοί από τους συντελεστές για την δημιουργία και την επιβολή αυτής της παράδοσεως. Είναι πολλοί βεβαίως αυτοί που συνέτειναν στο να έχει η τέχνη αυτή το κάλλος που τις πρέπει. Δεν είναι όμως όλοι γνωστοί σ’ εμάς, είτε διά την πολλή τους ταπείνωση, είτε διά το διάστημα του χρόνου. Όπως και να έχει το πράγμα οι δεκαέξι  βιογραφούμενοι μουσικοί,   είναι αρκετοί για να δώσουν στον καθένα να καταλάβει, σε ποιά θέση είχαν τοποθετήσει μέσα τους οι Βατοπαιδινοί την λατρεία του “εν Τριάδι δοξαζομένου Θεού”.