Ο κυρίως ναός

Το καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Πρόκειται για μεγαλοπρεπή ναό αθωνικού τύπου (εξωτερικές διαστάσεις 13,50Χ21,10 μέτρα). Ως προς την διάρθρωσή του ακολουθεί τους ναούς της λεγόμενης «Σχολής της Κωνσταντινουπόλεως». Οι κεραίες του σταυρού και το ιερό καλύπτονται με ημικυλινδρικούς θόλους, ενώ τα γωνιακά διαμερίσματα με φουρνικά. Οι τοίχοι του κυρίως ναού είναι διαρθρωμένοι εσωτερικά με παραστάδες καθώς και με μαρμάρινους και γύψινους κοσμήτες. Το καθολικό φωτίζεται από τα πολυάριθμα μονόλοβα παράθυρα και δύο δίβηλα στις κόγχες των χορών. Οι μονόριχτες και δίριχτες στέγες του κτηρίου ακολουθούν την εσωτερική διάρθρωση και καλύπτονται με φύλλα μολύβδου. Ο τρούλλος του κυρίως ναού είναι δεκάπλευρος, με δύο κιονίσκους στην κάθε ακμή του. Οι κόγχες είναι εξωτερικά τρίπλευρες και διαρθρωμένες με επάλληλα τυφλά αψιδώματα. Η τοιχοποιΐα αποτελείται εναλλάξ από ζώνες αργολιθοδομής και πλινθοδομής, ενώ τα τόξα και ο τρούλλος είναι εξ ολοκλήρου από πλινθοδομή. Δεν υπάρχουν άμεσες ιστορικές μαρτυρίες για την χρονολόγηση του καθολικού. Με βάση την ίδρυση ή επανίδρυση της Μονής μεταξύ των ετών 972 και 985, και με βάση τα δεδομένα που προέκυψαν από τη διάνοιξη του τάφου των κτητόρων, η οικοδόμησή του χρονολογείται στα τέλη του 10ου ή στις αρχές του 11ου αιώνα. Ηδη κατά την μεσοβυζαντινή εποχή η ανωδομή του ναού είχε υποστεί επεμβάσεις. Στις πρώτες δεκαετίες του 18ου αιώνα στα ανώτερα τμήματα της θολοδομίας του καθολικού εκτελέσθηκαν μεγάλα προγράμματα ζωγραφικής, προφανώς μετά από κάποιες οικοδομικές εργασίες αποκαταστάσεως ζημιών, που είχαν πιθανότατα προκληθεί από σεισμό. Η σημερινή εξωτερική εμφάνιση του οικοδομικού συγκροτήματος του καθολικού, με τις επιχρισμένες όψεις, τα γείσα στη μορφή αιγυπτιάζοντος κυματίου και τα τραβηχτά πλαίσια των ανοιγμάτων, οφείλεται στις εργασίες που έγιναν, σύμφωνα με επιγραφή σε μαρμάρινη πλάκα του εξωνάρθηκα, το 1842 με δαπάνες του αρχιμανδρίτου Φιλαρέτου