Ανδρόνικος Παλαιολόγος δεσπότης Θεσσαλονίκης (1400-1429)

Ο Ανδρόνικος ήταν υιός του αυτοκράτορα Μανουήλ Β’ Παλαιολόγου και της Ελένης Παλαιολογίνας. Κατείχε την θέση του δεσπότη της Θεσσαλονίκης από το 1408 έως την παράδοση της πόλεως στους Ενετούς το 1423. Ακολούθως και μέχρι το 1429 έζησε ως μοναχός στην Μονή Παντοκράτορος της Κωνσταντινουπόλεως ή, σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ως μοναχός Αντώνιος ή Ακάκιος στην Μονή Βατοπαιδίου. Πολύτιμα ήταν τα δώρα που προσέφερε ο Ανδρόνικος στην Μονή. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται η εικόνα των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου (1417) (29), πολύτιμοι κώδικες, το γνωστό από παλαιότερα σχέδια λάβαρο και κατά πάσα πιθανότητα τα δύο ξυλόγλυπτα αναλόγια, ο Ιασπις, και ο γνωστός ως σταυρός του Μεγάλου Κωνσταντίνου.