Εικόνα της Παναγίας Αριστεροκρατούσας, τελευταίο τέταρτο 13ου αιώνα
07.05.2011
Στην εικόνα (57,5Χ43 εκ.) παριστάνεται πάνω σε χρυσό βάθος προτομή της Θεοτόκου, στον τύπο της Οδηγήτριας . Η Θεοτόκος υψώνει το δεξί της χέρι σε χειρονομία δεήσεως, ενώ στο αριστερό κρατάει το Θείο Βρέφος (Παναγία Αριστεροκρατούσα). Είναι ντυμένη με σκουρόχρωμο μαφόριο, πάνω στο οποίο διαγράφονται σχετικά ρέουσες και μαλακές πτυχές. Το ένδυμα σχηματίζει στα δεξιά του προσώπου αναδιπλώσεις, καθώς κλίνει ελαφρά και στοργικά το κεφάλι της προς το Βρέφος, που είναι σχεδόν ξαπλωμένο στην αγκαλιά της. Ο Ιησούς κρατάει στο ένα χέρι κλειστό ειλητό, ενώ με το άλλο ευλογεί. Είναι ντυμένος με πορτοκαλί ιμάτιο, διακοσμημένο με χρυσοκονδυλιές. Η στάση Του θυμίζει την παράσταση του Αναπεσώντος, που αποτελεί προαπεικόνιση του Θείου Πάθους. Το μελλούμενο πάθος του Ιησού υποδηλώνεται επίσης από το γυμνό Του πέλμα, το οποίο είναι ορατό καθώς η μορφή έχει τοποθετημένο το δεξί πόδι κάτω από το αριστερό, την ταραγμένη στάση Του, την θλίψη στο πρόσωπο της Παναγίας και το ανήσυχο βλέμμα και των δύο μορφών. Χαρακτηριστικός είναι ο τρόπος με τον οποίο αποδόθηκαν οι οφθαλμικές κόγχες, τα σπαθωτά φρύδια, τα σαρκώδη χείλη, το μεγάλο και αρκετά εξογκωμένο μέτωπο, καθώς και οι δέσμες φωτεινών γραμμών που τονίζουν ορισμένα σημεία του προσώπου. Η εικόνα με βάση τα εικονογραφικά και τεχνοτροπικά της χαρακτηριστικά χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 13ου αιώνα.