Εικόνα του Αγίου Δημητρίου, περί τα 1300

Η εικόνα του Αγίου Δημητρίου (88Χ52 εκ.) είναι μία από τις σημαντικότερες εικόνες της Μονής Βατοπαιδίου . Ο άγιος παριστάνεται σε προτομή, στον τύπο του νεαρού στρατιωτικού αγίου. Το πρόσωπό του διαθέτει μία πλατιά επιφάνεια θερμής ώχρας, που ροδίζει ελαφρά στις παρειές, πάνω στην οποία διαγράφεται ένα διάφανο δίχτυ πράσινων σκιών και λεπτά γραμμικά φώτα. Το βλέμμα του, στραμμένο προς τον προσκυνητή, είναι γαλήνιο και ελαφρά μελαγχολικό. Το σώμα του, αποδοσμένο με συστροφή, είναι πλατύ και με ριχτούς ώμους, που δίνουν την εντύπωση ότι η μορφή συμπιέζεται για να χωρέσει στα στενά όρια της εικόνας. Η εικονογραφία και η τεχνοτροπία της παραστάσεως, αλλά και η βαθιά πνευματικότητα και το υψηλό ήθος που την διακρίνει επιτρέπουν την απόδοση του έργου στο εργαστήριο του Πανσέληνου, του φερόμενου ως καλλιτέχνη των τοιχογραφιών του Πρωτάτου, και την χρονολόγησή της γύρω στα 1300, ή στην πρώτη δεκαετία του 14ου αιώνα. Η διαπίστωση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η συγκεκριμένη εικόνα και μία ακόμη με την προτομή του Αγίου Γεωργίου αποτελούν τα πρώτα δείγματα φορητών εικόνων του Αγίου Όρους που σχετίζονται με το καλλιτεχνικό περιβάλλον του Πανσελήνου.