Εικόνα του Επιταφίου Θρήνου, τελευταίο τέταρτο 14ου αιώνα


07.05.2011

Η εικόνα του Επιταφίου Θρήνου (37,5Χ33 εκ.) διαθέτει έξεργο τοξωτό πλαίσιο που φανερώνει την προέλευσή της από επιστύλιο τέμπλου με σκηνές του Δωδεκαόρτου. Στο κέντρο της συνθέσεως και σε πρώτο επίπεδο βρίσκεται σαρκοφάγος, εντός της οποίας εικονίζεται η Θεοτόκος, την στιγμή που αγκαλιάζει και ασπάζεται με οδύνη τον νεκρό Χριστό . Πίσω από την Παναγία βρίσκεται ο Ιωάννης, που σκύβει για να ασπασθεί το χέρι του δασκάλου του, ενώ στην δεξιά στενή πλευρά της σαρκοφάγου ο Ιωσήφ Αριμαθαίας αγγίζει τα πόδια του Κυρίου. Ακριβώς πίσω στέκεται όρθιος ο Νικόδημος με την σκάλα της Αποκαθηλώσεως. Στα αριστερά της παραστάσεως εικονίζεται όμιλος πέντε μυροφόρων γυναικών, εκ των οποίων η Μαγδαληνή ανασηκώνει τα χέρια της οδυρόμενη, ενώ οι υπόλοιπες θρηνούν, φέρνοντας τα καλυμμένα με το ιμάτιο χέρια τους στο πρόσωπο.

Επιτάφιος Θρήνος (37,5Χ33 εκ.). Τελευταίο τέταρτο 14ου αιώνα.

Στο κέντρο της σκηνής ορθώνεται ο σταυρός του μαρτυρίου, στην οριζόντια κεραία του οποίου βρίσκεται η επιγραφή «Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΗΣ ΔΟΞΗΣ», και εκατέρωθεν της καθέτου η επιγραφή ταυτίσεως της σκηνής «Ο ΕΠΙ/ΤΑΦΙΟΣ ΘΡΙ/ΝΟΣ». Το βάθος της συνθέσεως οριοθετείται από δύο ψηλούς βραχώδεις λόφους με βαθμιδωτές κορυφές. Τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά των μορφών, με τα μακρόστενα και μαλακά πλασμένα πρόσωπα, τις τριγωνικές σκιές κάτω από τα μάτια, τα λεπτά άσαρκα σώματα και τις σκληρές πτυχές των ενδυμάτων, συνδέουν την εικόνα με τα εργαστήρια της Καστοριάς των τελευταίων δεκαετιών του 14ου αιώνα.