Εισαγωγή στην Κεντητική Τέχνη της Μονής

Η χρυσοκεντητική άνθισε στις χώρες της χριστιανικής Ανατολής υπό την έντονη επίδραση του Βυζαντίου. Η καλλιτεχνική της εξέλιξη ήταν παράλληλη με εκείνη των εικόνων και των τοιχογραφιών, διατήρησε όμως τις ιδιαιτερότητες και τους νόμους της. Ετσι στα έργα της εμφανίζεται εντονότερα η αίσθηση της ακριβούς διακοσμήσεως και του φωτός. Στο σκευοφυλάκιο της Μονής Βατοπαιδίου φυλάσσονται πολυάριθμα χρυσοκέντητα έργα, τα οποία εμπλουτίζουν σημαντικά τις γνώσεις μας γύρω από την τέχνη των πολυτίμων αυτών αναθημάτων και την εξέλιξη ποικίλων εργαστηρίων χρυσοκεντητικής από τον 14ο έως τον 18ο αιώνα. Πρόκειται κυρίως για δωρεές υψηλών κοσμικών ή εκκλησιαστικών προσώπων, αλλά και απλών προσκυνητών. Διακρίνονται σε τρεις βασικές κατηγορίες·

Λειτουργικά άμφια, τα οποία εκπροσωπούνται από τους επιταφίους, λειτουργικού ή ιστορικού τύπου, και τους αέρες.

Ιερατικά άμφια, όπως φελόνια, ωμοφόρια, επιτραχήλια, επιγονάτια, επιμανίκια, ζώνες και πόρπες.

Διακοσμητικά χρυσοκέντητα πέπλα, όπως η ποδέα, η πύλη και το λάβαρο.