Κατζίον, έργο του Γεώργη Βρύσα, έτος 1737
09.05.2011
Το περίτεχνο αργυρό κατζίον κατασκευάστηκε στα 1737 από τον χρυσοχόο Γεώργη Βρύσα. Ενα πανομοιότυπο κατζίον της Μονής Βατοπαιδίου, κατασκευασμένο από τον ίδιο χρυσοχόο, φέρει σλαβονική επιγραφή, η οποία δίνει το στίγμα της γεωγραφικής προελεύσεως του αντικειμένου. Διαθέτει πλατιά και επίπεδη λαβή, στην μορφή μεγάλου φύλλου, η οποία αναδιπλώνει στο ελεύθερο άκρο της και καταλήγει σε κεφάλι χυτού δράκοντα. Στην ανώτερη επιφάνειά της βρίσκονται προσαρτημένα τρία σφυρήλατα πλακίδια. Στο μεσαίο από αυτά, που είναι σφυρήλατο και επιχρυσωμένο, εικονίζεται ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, στον οποίο είναι αφιερωμένο το καθολικό της Μονής Βατοπαιδίου. Τα άλλα δύο τραπεζιόσχημα πλακίδια φέρουν άνθινο διάκοσμο, αποδοσμένο με σμάλτο και συρματερή τεχνική, στον τύπο του άνθινου μπαρόκ που επικρατεί στην αργυροχοΐα του 18ου αιώνα. Η υπόλοιπη επιφάνεια της λαβής διακοσμείται με χαμηλά φουσκώματα και πολύτιμους ή ημιπολύτιμους λίθους. Στο κάτω μέρος της κρέμονται κουδουνάκια και στο μέσο περίπου του μήκους ενώνεται με μία κάθετα τοποθετημένη κυλινδρική λαβή στηρίξεως. Το δοχείο του κατζίου διαθέτει πόδι με κυκλική βάση και διάτρητο κάλυμμα στο σχήμα κωνικού αρχιτεκτονήματος. Στο σημείο ενώσεως του θυμιατηρίου με την οριζόντια λαβή βρίσκονται δύο μικρές δρακοντοκεφαλές.