Εικόνα της Παναγίας Ελαιοβρύτισσας με ανάγλυφη επένδυση τέλος 13ου-αρχές 14ου αιώνα (η επένδυση), τελευταίο τέταρτο 14ου αιώνα (η εικόνα)


15.12.2017

Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Ελαιοβρύτισσας , που ακολουθεί τον τύπο της Οδηγήτριας, διαθέτει αργυρή επένδυση, σχεδόν ακέραια διατηρημένη. Το «πουκάμισο» της εικόνας καλύπτει ως ενιαίο σύνολο το βάθος, το πλαίσιο και την ταινία που το διαχωρίζει από το βάθος, καθώς και τα φωτοστέφανα των μορφών, η διακόσμηση των οποίων έχει συμπληρωθεί με βαθυκύανο σμάλτο. Η μεγαλύτερη επιφάνεια καλύπτεται από φυτικά και γεωμετρικά κοσμήματα, αποδοσμένα σε χαμηλό ανάγλυφο, ενώ στο μέσον της κάθε πλευράς του πλαισίου βρίσκονται διάτρητα κομβία εγγεγραμμένα σε τετράγωνα. Στις τρεις γωνίες του πλαισίου διατηρούνται ισάριθμα διάχωρα, στα οποία εικονίζονται ημίσωμοι, σε χαμηλό ανάγλυφο και με εγχαράξεις, ο προφήτης Ησαΐας, ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και ο απόστολος Ματθαίος. Το έργο χρονολογείται, βάσει συγκρίσεων με άλλες επενδύσεις, στα τέλη του 13ου ή στις αρχές του 14ου αιώνα, και επομένως δεν προοριζόταν αρχικά για την εικόνα της Ελαιοβρύτισσας. Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα δείγματα επενδύσεων της συγκεκριμένης εποχής, επηρεασμένων από την γλυπτική, για την κατασκευή των οποίων συνδυάστηκαν ποικίλες τεχνικές.