Τα «Νινία της Θεοδώρας», τέλη 14ου-αρχές 15ου αιώνα

Τα «Νινία της Θεοδώρας», ή τα «εικόνια» της Αυγούστης Θεοδώρας, της συζύγου του εικονομάχου αυτοκράτορος Θεοφίλου, είναι δύο εικόνες του Χριστού Παντοκράτορος (19Χ25 εκ.) και της Παναγίας με την προσωνυμία «η Ελπίς των Απελπισμένων» (17Χ23 εκ,) , οι οποίες μετατράπηκαν σε δίπτυχο. Οι επενδύσεις τους έχουν κατασκευστεί με την συρματερή τεχνική. Διαφοροποιούνται όμως αισθητά από τις υπόλοιπες επενδύσεις της ίδιας τεχνικής. Ετσι, στην εικόνα του Χριστού το αργυρό σύρμα που χρησιμοποιήθηκε είναι στριμμένο και σε εκείνη της Παναγίας μόνο το βάθος έχει διακοσμηθεί με την συρματερή τεχνική, ενώ στο πλαίσιο υπάρχουν διάχωρα με προτομές αγίων αποδοσμένων σε χαμηλό ανάγλυφο, μεταξύ των οποίων παρεμβάλλονται παραλληληλόγραμμες πλάκες με την αφιερωματική επιγραφή της επενδύσεως. Και στις δύο εικόνες το βάθος διακοσμείται με γεωμετρικά σχήματα, στο εσωτερικό των οποίων σχηματίζονται βλαστοί και έλικες. Με αργυρεπίχρυσα ελάσματα καλύπτονται επίσης τα χέρια των μορφών και το διάλιθο Ευαγγέλιο που κρατάει ο Χριστός. Σύμφωνα με την αφιερωματική επιγραφή της εικόνας της Παναγίας, κτητόρισσα της εικόνας και της επένδυσής της υπήρξε η Αννα Παλαιολογίνα Καντακουζηνή Φιλανθρωπινή, και επομένως το έργο ανάγεται χρονικά στα τέλη του 14ου ή στις αρχές του 15ου αιώνα.