Θεοτόκης Μοναχός (γύρω στα 1800 – 1884)


11.05.2011

Ο λόγιος μοναχός Θεοτόκης, γεννήθηκε την περίοδο γύρω στα 1800, στην Μυτιλήνη. Σε ηλικία εικοσιπέντε περίπου ετών, μετέβει στο Άγιον Όρος και συγκεκριμένα στην Μονή Κωνσταμονίτου, όπου και εκάρη μοναχός. Από εκεί μετέβει στην Κωνσταντινούπολη, γενόμενος μαθητής του αρχιδιδασκάλου Χουρμουζίου του Χαρτοφύλακος, όπου και διέμεινε για ορισμένα έτη ψάλλοντας σε ναούς της Πόλης. Ακολουθεί μία περίοδος δώδεκα περίπου ετών, κατά την οποία ψάλλει στην Θεσσαλονίκη, κατόπιν για οκτώ περίπου έτη στην Αθήνα και τέλος στην Βλαχία για ένα διάστημα, στην οποία γνωρίσθηκε, προφανώς μέσω των επιτρόπων των μετοχίων στην Ρουμανία, με την Μονή Βατοπαιδίου, η οποία και τον προσκάλεσε να αναλάβει Πρωτοψάλτης της Μονής. Αφού επεδέχθη την πρόσκληση, διέμεινε στην Μονή έως το τέλος της ζωής του ψάλλοντας μέχρι τα γηρατειά του και διατηρώντας την ηδύτητα της φωνής του. Εκοιμήθη στις 27 Οκτωβρίου του 1884, σε ηλικία άνω των ογδόντα ετών.

Ο Θεοτόκης ήταν θαυμαστός όχι μόνο για την φωνή του, αλλά και για τις πλούσιες γνώσεις του γύρω από την μουσική. Κατείχε την ρυθμική της Τουρκικής Μουσικής, την οποία διδάχθηκε στην Πόλη, Την Αρχαία Μέθοδο της Εκκλησιαστικής Μουσικής, την οποία κατείχε πολύ καλά ο δάσκαλός του Χουρμούζιος, καθώς και το Γραφικό Σύστημα του Γεωργίου του Λεσβίου. Τα περισσότερα έργα του Θεοτόκη είναι μέλη της Θείας Λειτουργίας, που γράφτηκαν στην νέα μέθοδο, από τα οποία ορισμένα εκδόθηκαν στο βιβλίο “Καλλικέλαδος Αηδών” του Βασιλείου Νικολαΐδου Ζαγκλιβερινού. Στο βιβλίο περιέχονται τρία Αξιόν Εστι, ένα σε ήχο πλάγιο του πρώτου και δύο σε ήχο πλάγιο του δευτέρου.

Ο Θεοτόκης δίδαξε τη μουσική, αναδείξας ιεροψάλτες όπως τους Γαβριήλ Κωνσταντινίδη, Κυριάκο Ζαχαριάδη, Δημήτριο Παπαδόπουλο και άλλους.