Ανακομιδή και μετακομιδή λειψάνων Αγίου Μαξίμου του Βατοπαιδινού (μέρος 9ο)

Τέλος, ο Δήμαρχος Άρταίων κ. Κωνσταντίνος Χ. Βάγιας κατά την προσφώνησή του ειπε:

«Σεβασμιώτατοι, κύριε Υπουργέ, κύριοι βουλευτές, πολιτικές και στρατιωτικές Αρχές και λοιπές αρχές, αγαπητοί συμπολίτες,

Σήμερα την 11η Οκτωβρίου 1997, ημέρα εύσημη, πανηγυρική και αλησμόνητη, στην ιστορικήπόλη της Άρτας και ενώπιον του Αρτινού λαού υποδεχόμεθα με μεγάλη χαρά και βαθιά ευλάβεια τα ιερά λείψανα του οσίου και σοφού συμπατριώτη μας, του Βατοπαιδινού μονάχου Μαξίμου Τριβώλη, του επονομασθέντος στη Ρωσσία Γραικού.

Ο Άγιος Μάξιμος ο Γραικός διέλαμψε ως άριστος εκ των μειζόνων καθ’ αγιότητα: Ισαπόστολος, Ομολογητής, Μάρτυρας, Όσιος, Έγκλειστος, Ησυχαστής, Φιλόσοφος, Συγγραφέας και Ποιητής. Υπήρξε ο πρώτος φωτιστής των Ρώσσων και μέγας σοφός θεολόγος. Διακρίθηκε επίσης ως εθναπόστολος των Ελλήνων και υπερασπιστής του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινουπόλεως. Κατέστη το μεγάλο και χαρισματικό τέκνο της Άρτας, αστήρ που διέλαμψε και σφράγισε ανεξίτηλα και θριαμβικά με το όνομά του τον 16° αιώνα, το δε σοφό και ιερό έργο του θα διδάσκει αιώνια τους πιστούς χριστιανούς.

Όμως, οφείλουμε χάριτας και ευχαριστίας στον Καθηγούμενον της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου κ. Εφραίμ, ο οποίος οργάνωσε με επιτυχία και λαμπρότητα την μετακομιδή των ιερών λειψάνων του Αγίου μας, τα οποία παρέλαβε με τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Άρτας κ.κ. Ιγνάτιο από τον Πατριάρχη της Μόσχας κ.κ. Αλέξιο σε πανηγυρική τελετή.

Και σήμερα έρχεται ο ίδιος ο γέροντας της Μονής Βατοπαιδίου με τη συνοδεία του, κομίζοντας εδώ, στη γενέτειρα του Αγίου μας, τα σεπτά λείψανά του σε τρόπο ώστε η ψυχή του Αγίου Μαξίμου να αγαλλιάζεται και να ευφραίνεται με την επιστροφή του μετά την αναχώρησή του από την Άρτα το 1506, ήτοι 491 έτη, στον τόπο που γεννήθηκε και μορφώθηκε.

Ο Μιχαήλ Τριβώλης, παρ’ όλη τη μεγάλη και διακεκριμένη για την εποχή του σοφία, εν τούτοις κατακρατήθηκε ισόβια στη Ρωσσία, μαρτύρησε και αγίασε. Έγινε ο προστάτης του λαού και σκληρός κριτής εκείνων που τον αδικούσαν. Γι’ αυτό, μέχρι σήμερα ο ρωσσικός λαός τον αγαπά και τον σέβεται και προσκυνεί με ευλάβεια τα άγια λείψανά του.

Σήμερα, όλοι εδώ, κλήρος, άρχοντες και λαός υποδεχόμαστεπάνδημα και πανηγυρικά και με μεγάλη συγκίνηση στην ιδιαιτέρά του πατρίδα τα σεπτά λείψανα του συμπατριώτη μας Αγίου Μαξίμου του Γραικού, τα οποία με ευλάβεια ασπαζόμαστε και με τη σημερινή αυτή λαμπρή τελετή τα υποδεχόμαστε, με τη μεγάλη υπόσχεση ότι ολόκληρος ο λαός της Άρτας, όπως ανήγειρε το σεμνό άγαλμά του και έδωσε το όνομά του σε κεντρική οδό της πόλης μας, έτσι θα φροντίσουμε όλοι οι Άρτινοί να ανεγερθεί μεγαλοπρεπής και ενοριακός ναός στο όνομα του Αγίου Μαξίμου του Γραικού, στον οποίο ναό οι Άρτινοί θα μνημονεύουν τον Άγιό μας κάθε χρόνο με πάνδημη γιορτή.

Σήμερα, την ιστορική αύτη ημέρα, υποδεχόμαστε με μεγάλη συγκίνηση τα ιερά λείψανα του Αγίου Μαξίμου του Γραικού, ο οποίος είναι αγλάισμα της Άρτας, τρισόλβιος του Ιησού μάρτυρας, θεοφόρος διδάσκαλος της ορθόδοξης πίστεως, ηγιασμένο του Θεού δοχείο και πρέσβης στον Θεό για τη σωτηρία όλων μας ».

Μετά τις προσφωνήσεις συστήθηκε μεγάλη παράταξη για τη λιτανεία του ίερού λειψάνου του Αγίου Μαξίμου του Γραικού. Η μεγαλοπρεπής πομπή ξεκίνησε από τον χώρο υποδοχής, την πλατεία Κιλκίς, προς τον Ναό του Αγίου Γεωργίου διά μέσου της κεντρικής οδού Σκουφά, όπου θα τελούνταν Μεγάλος Εσπερινός.

Προηγήθηκε η Φιλαρμονική «Σκουφά» και ακολούθησαν κατά τμήματα η μαθητιώσα νεολαία, της οποίας παρήλασαν μαθητές και μαθήτριες με εθνικές ενδυμασίες. Ακολούθησαν πρόσκοποι και Οδηγοί. Μπροστά από κάθε τμήμα και μία Φιλαρμονική. Ακολούθησε η Φιλαρμονική Φιλιππιάδος. Η μαθητιώσα νεολαία βάδιζε με παράστημα, σεμνό ντύσιμο, άψογο βηματισμό με συναίσθηση της ιερής στιγμής. Ιδιαίτερα οι μαθήτριες κρατούσαν στα χέρια τους μπουκέτα λουλουδιών.

Ακολούθησε η στρατιωτική μπάντα της VIII Μεραρχίας και μετά από αυτήν εξήντα ιερείς με τα άμφιά τους, πολλά εκκλησιαστικά λάβαρα και ο χορός των ιεροψαλτών.

Σε τιμητική απόσταση προπορεύονταν ο Μητροπολίτης Άρτας, ο οποίος κρατούσε με μεγάλη ευλάβεια και καταφανή συγκίνηση τη μικρή αργυρόχρυση λάρνακα και τον πλαισίωναν ένας Αρχιεπίσκοπος και τέσσερις αρχιερείς, ενδεδυμένοι με τα χρυσοκεντημένα βυζαντινά άμφιά τους. Προ των επισήμων, τιμώμενος από την Άρτα ο πρωτεργάτης της μετακομιδής Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους, ο Αρχιμανδρίτης κ.κ. Εφραίμ, σεμνοπρεπής αλλά και περιχαρής, εβάδιζε αργά μεταξύ του Δημάρχου Αρταίων Κωνσταντίνου Χαρ. Βάγια και του πολλά προσφέροντος περί του Αγίου Μαξίμου του Γραικού Κωνσταντίνου Αναστ. Τσιλιγιάννη.

Κατά την πανηγυρική λιτανεία της μετακομιδής ακολουθούσαν με αυστηρή εθιμοτυπική τάξη, αγέρωχοι ο Υπουργός, οι Βουλευτές, Στρατηγοί Στράτου και Αστυνομίας, ο Νομάρχης Άρτας, Ηπειρώτες Νομάρχες και Δήμαρχοι και πολλοί άλλοι επίσημοι.

Στο εμπνευσμένο χρονικό του ο Άρτινός στρατηγός Γεώργιος Λάϊος, μεταξύ και άλλων, έγραψε τα εξής:

«Με άϋλα λουλούδια αγνών αισθημάτων ευλάβειας, ευσέβειας, αγάπης, λατρείας, ευγνωμοσύνης, ακολουθούσε πλήθος Άρταίων πιστών και ένοπλα τμήματα στρατού πλαισίωναν ολόκληρη την πομπή. Στον Μέγα Εσπερινό, στον οποίο μίλησε ο Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ.κ. Νικόλαος, οι ψυχές μας πλημμυρισμένες από ευλάβεια και υπέροχους στοχασμούς, κατέθεσαν το στέμμα ευγνωμοσύνης για την μεγάλη προσφορά της ευεργεσίας του Αγίου Μαξίμου, στην Ορθοδοξία.

»Την Κυριακή 12.10.1997, στο μεγαλοπρεπές Αρχιερατικό Συλλείτουργο, μίλησε ο Μητροπολίτης Νικοπόλεως και Πρεβέζης κ.κ. Μελέτιος με θερμά λόγια, να μην αφήσουμε -σαν χριστιανοί- να ξεθωριάσει στις συνειδήσεις μας η ψυχική αναγκαιότης για καρπούς πίστεως και αγάπης.

»Στις 11.30, στην αίθουσα του «Σκουφά», μας εντυπωσίασε η αναλυτική ομιλία του ηγουμένου της Μονής Βατοπαιδίου κ. Εφραίμ για το έργο του Μαξίμου Γραικού και μας συγκίνησε στο έπακρον η μετριοφροσύνη του εν συνεχεία ομιλήσαντος φίλτατου κ. Κώστα Τσιλιγιάννη, του πρωτοστάτη αυτού για την ανακήρυξη ως Αγίου του Μαξίμου, από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την Όρθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος. Ακούραστος αγωνίζεται εδώ και 12 χρόνια, με σεβασμό στην ιστορική έρευνα και πλουτίζει με σοβαρή εργασία που τον τιμά, την ελληνική βιβλιογραφία, σχετικώς με τον Μάξιμο και την εποχή του».

»Εν συνεχεία προεβλήθη υπέροχο ντοκυμαντέρ[1] από την επίσκεψη της 21-7-1997 της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στη Μόσχα, με την παραλαβή από τον επικεφαλής Μητροπολίτη Άρτης κ.κ. Ιγνάτιο και τον Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου κ.κ. Εφραίμ λειψάνων του Αγίου Μαξίμου, από τον Πατριάρχη της Μόσχας κ.κ. Αλέξιο»(Γ. Λάϊου, Άρθρο του στην «Αρτηνή Ευθύνη»,τχ. 109, Άρτα 1997, σ. 7).

Κατά την ανωτέρω εκδήλωση στην αίθουσα «Σκουφάς» στήθηκε μεγάλη φωτογραφική έκθεση με δαπάνη της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, η οποία περιελάμβανε δύο θέματα, ήτοι:

α) Λεπτομέρειες από την παραλαβή και μετακομιδή των λειψάνων του Αγίου Μαξίμου του Γραικού και

β) περί της Όρθοδοξίας στη Ρωσσία[2].

Σημειώσεις:

1. Εν προκειμένω,γίνεται μνεία ότι το ντοκυμαντέρ ολοκλήρου του χρονικού της Ελληνικής αποστολήςγια την παραλαβή και μετακομιδή των λειψάνων του Αγίου Μαξίμου του Γραικού από τη μόσχαα στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου έγινε με τη φροντίδα της ανωτέρω Μονής του Αγίου Όρους

2. Ολόκληρο το φωτογραφικό αυτό υλικό, φίλμς και φωτογραφίες καθώς οιφωτογραφίες που δημοσιεύοινται στα παρόντα άρθρα ανήκουν στο αρχείο του γράφοντος. Εν προκειμένω γίνεται μνεία, ότι όλες οι φωτογραφίες της τελετής της μετακομιδής στηνΆρτα είναι του διακεκριμένου φωτογράφου Βασίλη Γκανιάτσα.

πηγή: Κωνσταντίνου Α. Τσιλιγιάννη, Χρονικό της ανακαλύψεως του τάφου, της ανακομιδής στη Ρωσσία και της μετακομιδής στην Ελλάδα των ιερών λειψάνων του Αγίου Μαξίμου του Γραικού, ως και η Ιερά Ακολουθία της Μετακομιδής, Άγιον Όρος 2009, ISBN: 978-960-91668-9-8