Ελαιώνες, αμπελώνες, σιτοβολώνες

Η καλλιέργεια της γής αποτέλεσε ήδη από τους βυζαντινούς χρόνους μία από τις βασικότερες δραστηριότητες της μοναστικής κοινότητας του Βατοπαιδίου, όπως και των υπολοίπων μονών του Αγίου Ορους. Σκοπός της ήταν η εξασφάλιση βασικών συστατικών της καθημερινής διατροφής, αλλά και της λατρευτικής ζωής, όπως του σίτου, του οίνου και του ελαίου. Η παραγωγή των γεωργικών αυτών προϊόντων στα τέλη του 14ου αιώνα ήταν πενταπλάσια τουλάχιστον σε σχέση με εκείνη των άλλων μοναστηριών. Το σιτάρι παραγόταν κυρίως στα μετόχια της Μονής Βατοπαιδίου στην Χαλκιδική, από όπου μεταφερόταν με πλοία και φυλάσσονταν στην σιταποθήκη της παραλίας. Οι ελαιώνες και οι αμπελώνες βρίσκονταν μέσα στο Αγιο Ορος. Συγκεκριμένα οι αμπελώνες είχαν συνολική έκταση τουλάχιστον τριάντα στρέμματα. Στα τέλη του 19ου αιώνα αναφέρονται οι ακόλουθοι· του Χατζαβάρεως (ή Χατζάβρα), του Οβορού, της Αρματωμένης, του Αγίου Χαραλάμπους, των Ανθίμου και Βαρθολομαίου, του Χατζηγρηγορίου και του Δεσπότου. Οι τέσσερις πρώτοι ταυτίζονται με σημερινά κτήματα, ενώ για τους υπόλοιπους γνωρίζουμε μόνο ότι έφεραν πιθανόν το όνομα κάποιου παλιότερου χρήστη τους. Ελαιώνες υπήρχαν κοντά στην μονή, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, όπως στις τοποθεσίες Αρματωμένη, Χέρα, Ξεπατήματα, Αγιος Ονούφριος, εκατέρωθεν της ρεματιάς του Πλαταναριού, στην παλιά Αθωνιάδα, στού Κατσαρού και στην Κεραμιδένια Καλύβα.