π. Διονύσιος της Κολιτσού, o τυφλός Γέροντας [3]
07.04.2013
Στα χρόνια που είστε στο Άγιον Όρος θα έχετε γνωρίσει πολλούς αγιασμένους ανθρώπους.Εσείς ποιο θεωρείτε το θεμέλιο της πνευματικής ζωής, όταν η αμαρτία έχει πολλές εκφάνσεις και δημιουργεί σύγχυση στον άνθρωπο σήμερα και τον οδηγεί σε αδιέξοδο; Τι πρέπει να προσέξει κάποιος που επιθυμεί να ζει πνευματικά και να βρίσκεται κοντά στον Θεό;
Βέβαια υπήρχαν και γνώρισα φυσικά πολλούς αγίους Γέροντες. Αλλά προσέξτε. Όσο ψηλά κι αν είσαι, ο σατανάς πολεμάει με την υπερηφάνεια. Κι αν πεις· «είμαι κάποιος», εκείνη τη στιγμή πέφτεις. Καλύτερος είναι ένας αμαρτωλός ταπεινός παρά ένας «άγιος» που έχει καλά έργα, αλλά είναι υπερήφανος. Διότι για εκείνον κάθε στιγμή υπάρχει κίνδυνος να πέσει, και δύσκολα μετανοεί. Ενώ ο αμαρτωλός ο ταπεινός έχει πολλές ευκαιρίες που μπορεί να μετανοήσει. Έχουμε χιλιάδες χιλιάδων αμαρτωλούς που αγίασαν. Γι’ αυτό πρέπει να προσπαθήσουμε, ό,τι κι αν κάνουμε μπροστά πνευματικά, να έχουμε ταπείνωση επάνω μας. Αν δεν έχουμε ταπείνωση όλα είναι δύσκολα. Δε θα μπορέσουμε να περάσουμε τα τελώνια του ουρανού που πρέπει να περάσει ο καθένας. Όπως γράφουν οι άγιοι Πατέρες, σε κάθε τελώνιο έλεγαν οι δαίμονες στο Μέγα Αντώνιο· «μας νίκησες, Αντώνιε, μας νίκησες», κι αυτός «Όχι ακόμα, όχι ακόμα». Σε κάθε τελώνιο συνέβαιναν τα ίδια. Διότι είχαν δύναμη κι από ’κεί να τον ρίξουν κάτω, με την υπερηφάνεια. Βλέπεις; Γι’ αυτό ο άγιος, όπως έγραψαν οι άγιοι Πατέρες, όταν έφθασε στον επουράνιο Πατέρα, γύρισε και είπε· «Τώρα, με τη βοήθεια του Θεού, σας νίκησα». Η υπερηφάνεια είναι η χειρότερη αμαρτία. Όσο προχωρημένος κι αν είσαι, αν σε γελάσει ο πειρασμός και πείς «είμαι κάποιος· δεν είμαι σαν εκείνον, σαν τον άλλο», τότε πέφτεις. Κουράζεσαι τζάμπα και βερεσέ. Αν σαν θεμέλιο τα καλά έργα δεν έχουν ταπείνωση, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε με κανένα τρόπο.
Και πώς μπορεί κανείς να αποκτήσει την αρετή της ταπεινοφροσύνης;
Με το να έχει γίνει πεποίθησή του ότι σε κάθε ενέργειά του χρειάζεται ταπεινοφροσύνη. Ό,τι και να κάνει ο άνθρωπος, κι ό,τι αν ζητήσει από τον Κύριό μας, αν δεν ζητάει με ταπεινοφροσύνη δε θα του δώσει. Δε θα τον κερδίσει τον Κύριο, δε θα μπορέσει να ενωθεί μαζί Του. Να γνωρίζεις με την καρδιά σου ότι είσαι ανάξιος. Όχι να λες μόνο λόγια. Μέσα στην καρδιά σου. Να λες, είμαι ανάξιος. Να τα λες και να πιστεύεις…
Γέροντα, σήμερα υπάρχουν στον κόσμο ευλογημένες οικογένειες αλλά και οικογένειες με πολλά και πρωτόγνωρα προβλήματα εντός και εκτός σπιτιού. Πώς πρέπει να πορευτούν οι γονείς και ποια στάση να τηρήσουν απέναντι στα παιδιά τους;
Να προσπαθήσουν να μην απομακρύνονται από τις συμβουλές της Εκκλησίας. Να μή λένε: «Δεν βαριέσαι. Ασε το παιδί να καθίσει στην τηλεόραση. Είναι μικρό». Βλέπεις, η τηλεόραση είναι μία παγίδα του σατανά, για να χαλάσει η ανθρωπότητα από το μικρό. Οι γονείς λένε: «Δεν βαριέσαι· άσε, άσε να κοιτάξει». Αλλά τι βλέπει εκεί πέρα. Οι άρχοντες του κόσμου, αν ήταν σωστοί Χριστιανοί, μπορεί να έδειχναν καλά πράγματα, εικόνες καλές, πώς να πούμε, για να ωφεληθεί ο κόσμος. Αλλά, επειδή οι κρατούντες φαίνεται ότι θέλουν να μας διαστρέψουν, να καταστρέψουν την ανθρωπότητα από τα μικρά παιδιά ακόμα, δείχνουν κακές εικόνες, και φυτρώνει μέσα στις αθώες καρδιές των παιδιών το κακό, αντί να φυτρώνουν καλές αρχές, καλά παραδείγματα. Δύσκολα τώρα να βρείς κόσμο που να μπαίνει στην Εκκλησία. Οι αρχές της Εκκλησίας, ιερείς, διάκοι κι αυτοί, πρέπει να είναι καθαροί. Πώς όμως θα είσαι καθαρός εσύ, αν από μικρό παιδί βλέπεις άσχημες εικόνες; Πρέπει να προσπαθήσουμε πολύ. Οι συμβουλές για τη σωτηρία μας είναι πολύ εύκολες, πάρα πολύ εύκολες. Αλλά εμείς επειδή έχουμε παθήσεις κακές που ενισχύονται κι από τον κόσμο και την τηλεόραση, δε μάθαμε ποιος είναι, για να τον βαδίσουμε, ο δρόμος του Θεού. Ας προσπαθήσουμε… Για τα παιδιά, από τώρα που είναι μικρά, εσείς οι γονείς είσθε υπεύθυνοι για το μέλλον της πνευματικής τους ζωής. Για να ακολουθήσουν την οδό της σωτηρίας πρέπει να αγαπήσουν την Ορθοδοξία, τις συμβουλές της Εκκλησίας. Να μην τα αφήνεις, δηλαδή, να βλέπουν κακές εικόνες στην τηλεόραση. Γιατί τώρα που είναι μικρό το παιδί ό,τι βλέπει τυπώνεται μέσα στην καρδιά του και δεν το ξεχνάει. Αυτό είναι το κακό. Να προσπαθήσετε. Θα έχετε μεγάλο μισθό από τον Κύριο. Θα μπορείτε, όταν μας καλέσει ο Κύριος, όταν φθάσουμε δηλαδή τον Ουράνιο Πατέρα, να πείτε· «Να, Θεέ μου, εγώ και τα παιδιά που μου έδωσες» (βλ. Ησαΐα 8,18). Βλέπεις; Αν θα είναι όμως καλά παιδιά. Αν όμως λες «δε βαριέσαι, τι να πάω στην Εκκλησία, ας λέει ο παπάς»… Αλλά, από μικρό παιδί αν επιμένεις να του μαθαίνεις, έχεις μισθό από τον Κύριο. Βεβαίως είναι δύσκολα. Κάνουν παρέες που δεν είναι σωστές, κατά Θεόν, και ο άνθρωπος χωρίς να το θέλει, γλιστράει. Έ, χρειάζεται υπομονή. Να προσπαθήσουμε, διότι γνωρίζουμε πώς πρέπει να βαδίζουμε. Όταν δε γνωρίζουμε είναι άλλο. Αλλά εμείς οι Ορθόδοξοι γνωρίζουμε και έχουμε όλα τα καλά.
Γέροντα, ποια είναι η γνώμη σας για τη βυζαντινή μουσική στη Θεία Λατρεία;
Εγώ έμαθα βυζαντινή από έναν πολύ πνευματικό πατέρα, τον πατέρα Ιάκωβο, ενώ εκείνος από τον γνωστό Νεκτάριο Μοναχό το Βλάχο. Η εκκλησιαστική μουσική είναι η μουσική των Αγγέλων. Βλέπετε πολλοί άγιοι δοξάσθηκαν από τον Θεό, αλλά μόνο τους ψάλτες ευλόγησε η Παναγία και τους έδωσε και νόμισμα, όπως φαίνεται στο βίο του οσίου Ιωάννου του Κουκουζέλη και του οσίου Γρηγορίου του Δομεστίκου. Και στον ουρανό ψάλλουν οι Άγγελοι. Η Ορθοδοξία και όλοι οι Χριστιανοί ψάλλουν εις δόξα Θεού. Και τα θέλει ο Κύριος. Διότι η μουσική, βλέπεις, όταν δίνεις σημασία στα λόγια, όταν τα λέει ο ψάλτης έτσι όπως είναι γραμμένα, δεν μπορεί να μην ευχαριστήσει μέσα σου την καρδιά σου και να μην ανυψώσει το μυαλό σου προς το Θεό. Και στη Ρουμανία όταν έφυγα, το 1926, όλα τα Μοναστήρια έψελναν βυζαντινά. Ε, τώρα, όπως ακούμε, άλλαξαν. Χορωδίες πολυφωνικές, τέτοια πράγματα. Αλλά κρατούν ακόμη μερικά Μοναστήρια, κρατούν.
Ο διάβολος ρίχνει μέσα μας χιλιάδες κακές παθήσεις. Όπως σπέρνει ο άνθρωπος σπόρο, έτσι ρίχνει στην καρδιά και το μυαλό μας τις κακίες του. Κι αν εκείνα τα σπόρια του τα δεχόμαστε, τότε φυτρώνουν. Κι αν φυτρώσουν και αρχίσουν να κάνουν ρίζες, αλλοίμονό μας. Δύσκολα κόβονται. Κι αυτό ισχύει για όλες τις παθήσεις.